Mẹ tôi (II)
Tuần bốn chín ngày Mẹ mất
Bên ngoài mưa lất phất báo thu sang
Con hái nạm cúc vàng
Bốn lạy dâng lên từ mẫu…
Mẹ ôi
Sống lai lai láng láng
Chết tính tháng tính ngày
Chu du miền miên viễn
Mẹ có hay
Âm dương biền biệt
Ngày ngày con nhớ tiếc
Con mãi mãi thương
Đầu con hai thứ tóc
Lăn lóc, bụi đường
Con chưa thấy ai thương con cho bằng Mẹ
Ngày bé
Con hư Mẹ không mắng
Con dại Mẹ chỉ rầy
Lo con ấm, thân gầy chắt chiu từng manh áo
Lo con no, từng chum gạo vò dưa
Của ngon vật đẹp
Dè xẻn giữ lại cho con
Tình Mẹ sừng sững như non
Bao la như biển
Mẹ sợ ngất ngư từng cơn biến chuyển
Sợ đổi đời
Sợ bạo lực nghiền nát thân con
Chín tháng cưu mang
Ba năm bồng ẵm
Rồi thời gian thăm thẳm thăng trầm
Nhịp tim Mẹ theo con từng bước
Ngang dọc đường trần sau trước
Chẳng bao giờ con đếm được
Thương yêu đầy Mẹ lặng lẽ gói gom
Hành trang trao
Mẹ lảo đảo chiếc lưng còm…
Năm con hai mươi tuổi
Giặc Pháp bắt con
Mẹ chạy như điên
Hớt hơ đầu tuyến cuối làng
Hầm giam với hàng kẻm gai: chết điếng
Mẹ canh chừng
Nhớn nhác. Láo liên.
Sợ giặc bắn con liệng xác bên đường
Hai mươi chín năm sau
Giặc Cộng cũng lại bắt con
Thêm tài quơ hốt
Năm mươi tay súng Nga xô
Đóng chốt trong nhà
Trẻ, già, lớn, bé không tha
Lần túi lục lưng cướp sạch
Một đêm thôi, thân thành chiếc bách
Lớn đi tù, trẻ nhỏ bơ bơ…
Giận run
Mẹ chỉ khung mặt giặc già
- Coi kìa quân man rợ
Liềm búa múa may
Hút máu ban đêm và cướp giữa ban ngày!
Cái rủi của con
Lớn nhằm buổi Nước non chao đảo
Dân tộc lầm than.
Nhưng cái may
Trong khói lửa điêu tàn
Con tìm ra vóc Mẹ
Hiên ngang
Dáng nhỏ tim to
Tay dang núp bóng lũ con đàn…
Mẹ mất rồi
Con kể lể với ai đây?...
(Vương Quốc Bỉ 12.8.84)
My Mother (II)
Translated from the poem Mẹ Tôi II by Nguyễn Hữu Lý
Respectfully dedicated to Mother
In the 49th day since my mother's death
It was slightly raining outdoors
Announcing the arrival of autumn
I plucked a truss of yellow chrysanthemums
Which I offered to my beloved mother....
Oh, dear Mother!
Time was incalculable in the land of living
But counting day after day after passing away
You traveled around the lasting world
Mother, did you know
Yin and yang are far-off
I recalled days and months to mind
I loved you forever
My hair was now salt and pepper
I had experienced hardship and dust of life
I never saw someone who loved me more than mother
In my infancy
When I became spoiled, mother didn't scold me
When I was dumb,mother did only reprimand me
Mother worried about my warm dressing
With her thin body, Mother provided thriftily
For me piece after piece of clothes
To nourish me well, Mother furnished me with every jar of rice and salting cucumbers
Delicious foods and beautiful things had been saved here and there for me
Mother's love looked as grandiose as mounts and as immense as an ocean
Mother feared unconsciously for every eventful change
Fearful of the life exchange
Extremely anxious for the violence that crushed me to death
Nine months in burdening pregnancy
Three years in carrying me in mother's arms
Then,time has deepened by ups and downs
Mother's heart throbbed according to every step of my life
Had been powerful or influential before and after in my fate
I had never counted on
Full of love, mother silently gathered and wrapped up the luggage tenderly handed to me
When I was just out of my teens
French invaders captured me
Mother was running foolishly
And hurriedly from the beginning to the end of village
An underground cell surrounding with barbed-wires:frightening to death
Mother kept a watchful eye on that
Haggardly and indifferently looking
Mother worried about her son who should
be killed some day by invaders
And his corpse would be thrown away along the street.
Twenty-nine years afterward
Communist foremen also seized me
In addition to their talented robberies
Fifty soldiers who armed with Russian riffles
Stationed indoors
Old and young,and everyone
Nobody was exempted from searching
of pockets and bodies to spoil everything
After only one night,I became solitary
Adults went to prison,Youngers lived all alone
Furiously,
Mother pointed out the warlike man's face
with her finger and uttered:
See those savage guys,
who were brandishing hammer and sickle
Sucking blood at night and pillaring in the full light of day!
My unlucky problem
I was growing-up right in the unstable time of the nation
Among people in wretchedness
But a good chance
Perhaps in the dilapidated warfare
I found plainly out mother's stature
Proudly
With frail mien but giantlike heart
Stretching her arms,
She covered her crowded children's shadows....
Mother passed away
To whom could I reveal my soul
Right here....
From NHL Collection of Poems on Motherly Love